Heb je gewoon last van een verkoudheid, buikpijn of een huiduitslag, of reageer je misschien ergens gevoelig op? Dat is de grote vraag, toch? Ongeveer 1 op de 5 Nederlanders heeft last van één of meerdere allergieën, en elk jaar belandt hier een deel van in het ziekenhuis met een ernstige allergische reactie. En alsof dat nog niet genoeg is: allergische aandoeningen zijn een van de meest voorkomende gezondheidsproblemen bij kinderen. Ongeveer 25% van de kinderen in ons land heeft last van een allergie. Het is daarom ontzettend belangrijk om te weten hoe je een allergische reactie herkent en wat je eraan kunt doen.
Welke allergieën zijn er allemaal?
Een allergische reactie ontstaat wanneer je immuunsysteem overactief reageert op bepaalde stoffen, die allergenen worden genoemd. Als je een reactie hebt, geeft het immuunsysteem antistoffen af die je lichaam het signaal geven: “Weg met die stof!” Dit zorgt ervoor dat je lichaam histamine vrijgeeft. Je kunt bijna overal gevoelig voor zijn – er zijn zelfs zeldzame gevallen van mensen die allergisch zijn voor zonlicht of water (inclusief hun eigen zweet en speeksel). De meest voorkomende soorten zijn:
- Voedselallergieën, zoals pinda’s, zeevruchten of lactose
- Huidallergieën, zoals door contact met brandnetels
- Binnenhuisallergieën, zoals huisdieren of huisstofmijt
- Buitenallergieën, zoals hooikoorts of schimmelsporen
- Medicijnallergieën, zoals voor penicilline of morfine
- Latexallergieën
- Insectenallergieën, zoals voor bijensteken of muggenbeten
Mensen met binnen- of buitenallergieën hebben vaak meerdere soorten klachten. Zo komt hooikoorts vaak voor in combinatie met een gevoeligheid voor dierenharen. Je kunt allergenen binnenkrijgen via je mond, huid, ogen, neus of maag.
Hoe kan ik een allergie herkennen en hoe vaak komen ze voor?
De meeste mensen hebben milde tot matige klachten bij een allergische reactie, maar er zijn soorten die ernstigere symptomen kunnen veroorzaken. Sommige mensen reageren zo heftig op een allergeen dat ze in shock raken. Dit wordt anafylactische shock genoemd. Symptomen van een anafylaxie zijn onder andere shock, bewusteloosheid, lage bloeddruk, ademhalingsproblemen, huiduitslag, een zwakke pols en misselijkheid of braken. Dit komt voornamelijk voor bij voedselreacties, insectensteken en medicijnen.
Gelukkig heeft maar een klein deel van de mensen zulke heftige klachten. Symptomen en hoe ernstig ze zijn verschillen per soort, maar ook per persoon. Dit kan het lastig maken om een allergische reactie te herkennen. Om het zo overzichtelijk mogelijk te maken, hebben we een tabel gecreëerd waarbij de meest voorkomende symptomen soort benoemd worden.
| Allergie soort | Meest voorkomende symptomen | Voorkomen (%) |
|---|---|---|
| Voedselallergieën | Jeuk, zwelling, ademhalingsproblemen | 2-4% |
| Huidallergieën | Jeuk, uitslag, roodheid | 8-10% |
| Binnenhuisallergieën | Niezen, verstopte neus, jeukende ogen | 20% |
| Buitenallergieën (hooikoorts) | Niezen, loopneus, tranende ogen | 20% |
| Medicijnallergieën | Huiduitslag, zwelling, ademhalingsproblemen | 5-10% |
| Latexallergieën | Huiduitslag, jeuk, ademhalingsproblemen | 1-2% |
| Insectenallergieën | Zwelling, roodheid, ademhalingsproblemen | 0.5-1% |
Behandelopties voor mijn allergie
Vermoed je dat je, of een geliefde, last heeft van een (ernstige) allergische reactie? Neem dan contact op met je huisarts. Hij of zij kan een test doen om te zien of je gelijk hebt. Na de juiste diagnose wordt er een behandelplan opgesteld. Mogelijke behandelingen zijn:
- Antihistaminica
- Ontzwellende middelen
- Neussprays, zoals steroïde neussprays of antihistaminica neussprays
- Medicatie tegen astma, zoals inhalators of steroïden
- Immunotherapie
- Zoutoplossingen om de neus te spoelen
- EpiPen
Bel het alarmnummer of zoek direct medische hulp als je vermoedt dat je zelf of iemand anders een anafylactische shock krijgt. Als je een EpiPen bij je hebt, dien dan zo snel mogelijk de injectie toe. Hoe eerder iemand hulp krijgt, hoe minder schade er wordt aangericht. Neem ook altijd contact op met je huisarts nadat je een injectie hebt toegediend.
De juiste diagnose is ontzettend belangrijk. Alleen zo krijg je de juiste behandeling. Helaas is er voor de meeste allergieën geen genezing, maar met de juiste behandeling zijn de klachten goed onder controle te houden. De hierboven genoemde behandelingen zijn de meest gebruikte. Het is belangrijk om een behandeling te vinden die bij jou past en je klachten onder controle houdt. Zorg er ook voor dat je goed geïnformeerd bent, zodat je weet wat je kunt verwachten.
