Je hebt er misschien nog nooit van gehoord, maar neuropathie is een langzaam ontwikkelende ziekte die jouw hele leven en persoonlijkheid kan veranderen. Sterker nog, de kans is aanwezig dat jij de neurologische aandoening hebt zonder dat je het doorhebt. De symptomen zijn namelijk niet altijd even duidelijk. Jarenlang kan het bijvoorbeeld een tintelend gevoel of een aanhoudende kramp zijn, die je makkelijk kunt afdoen als iets onschuldigs. Dat is toch niet zo’n groot probleem? Echt wel, want hoe langer het onbehandeld blijft, hoe erger (en pijnlijker) de ziekte wordt. En helaas is het vaak onomkeerbaar. Hoe meer schade er aan je zenuwen wordt toegebracht, hoe moeilijker het wordt om de pijn te verlichten en de normale functies te herstellen.
Oorzaken van neuropathie
Je denkt misschien dat neuropathie jou niet zal overkomen, maar in Nederland heeft naar schatting 10% van de mensen last van neuropathie. Dat is 1 op de 10 mensen, dus ja, ook jou kan het overkomen! Bovendien kan het iedereen treffen, ongeacht leeftijd, geslacht of achtergrond.
Toch zijn er wel factoren die het risico verhogen. De grootste risicofactor is als je al diabetes hebt. Zo meldt het Diabetes Fonds dat 1 op de 2 diabetes patiënten neuropathie ontwikkelt. Hoe dat precies komt? Te hoge en onbeheersbare bloedsuikerspiegels zijn heel schadelijk voor je zenuwen. Te veel suiker in je bloed vertraagt de bloedsomloop, waardoor de zenuwen niet de juiste voedingsstoffen – zoals zuurstof – krijgen. Dit tekort aan voedingsstoffen kan de zenuwen letterlijk verstikken of afknellen door ontstoken weefsels rondom de zenuwen.
Helaas is Diabetes niet de enige oorzaak van neuropathie:
- Overmatig alcohol en/of drugsgebruik
- Sommige auto-immuunziekten, zoals MS, reumatoïde artritis en Lupus
- Tekorten aan bepaalde voedingsstoffen
- Medicijnen, zoals chemotherapie
- Infecties
- Nier- en leverziektes, zoals nierfalen en hepatitis C
- Een trage schildklier
Symptomen van neuropathie
Het meest voorkomende symptoom van deze neurologische aandoening is het feit dat de aangetaste plek een gevoelloos of tintelig gevoel geeft. Deze tintelingen voelen aan als speldenprikjes. Meestal begint neuropathie in de verste zenuwen, denk aan de zenuwen in je vingertoppen en tenen. Daarna verspreidt het zich steeds dichter naar het hart toe. Klein detail: er zijn meer dan 100 soorten neuropathie, dus jouw symptomen kunnen anders zijn. Let daarom op de volgende symptomen:
- Gevoelloos of verdoofd gevoel
- Te hoge of te lage bloedsuikerspiegels
- Stekende (lokale) pijn
- Blaasproblemen
- Duizeligheid
- Infecties in de voeten en benen
- Onnatuurlijke manier van lopen
- Erectieproblemen
- Zwakke spieren
- Aangezichtsverlamming
- Spierspasmes
- Onbedoeld gewichtsverlies
- Veranderingen in gevoel
- Niet in staat zijn om delen van je lichaam te bewegen
- Te veel of juist helemaal niet zweten
De pijn die je kunt ervaren is voor iedereen anders
Wat voor pijn kan je ervaren bij neuropathie? Dat verschilt echt per persoon. Zo kan het bij sommige aanvoelen alsof er een mes in het lichaam wordt gestoken, terwijl anderen een brandende of bonzende pijn ervaren. Sommige mensen voelen helemaal geen pijn, maar hebben juist een verdoofd gevoel of helemaal geen gevoel meer in de getroffen gebieden.
Ook hoe snel de aandoening verergert verschilt. De één heeft het al jaren, maar bijna geen pijn, terwijl de ander na een paar maanden al bijna niet meer kan lopen door de pijn. Toch is het belangrijk om te weten hoe deze zenuwziekte zich in het ergste geval kan ontwikkelen. Als de symptomen op hun ergst zijn, kan de pijn zo heftig worden dat je niet meer kunt slapen, werken, autorijden of genieten van je favoriete hobby’s/activiteiten. Je zult altijd leven met pijn en/of ongemak, tenzij je het behandelt.
Wat moet ik doen als ik symptomen herken?
Herken jij symptomen en vermoed je dat je lijdt aan neuropathie? Dan is het verstandig om een afspraak te maken met jouw huisarts. Hij of zij zal naar jouw vermoeden luisteren en eventueel onderzoeken of er sprake is van de aandoening. Mocht het nodig zijn, wordt je doorgestuurd naar de neuroloog. Onderzoeken die je kan verwachten zijn
- Erfelijkheidsonderzoek
- Lichamelijk & neurologisch onderzoek
- Bloedonderzoek
- Beeldvormend onderzoek, zoals een MRI, CT-scan of echo
- Eektrodiagnostisch onderzoek (EDX)
- Weefselbiopten
Behandelopties voor de neurologische aandoening
Nadat je grondig bent onderzocht en jouw arts de diagnose neuropathie heeft gesteld, wordt er een behandelplan opgesteld. Ook dit is weer voor iedereen anders. Iedereen krijgt medicijnen voorgeschreven om de pijn te verminderen. Daarnaast wordt ook vaak fysiotherapie voorgeschreven. Deze oefeningen en massages helpen om kracht, balans en beweging in de aangetaste plekken te behouden. Andere behandelopties zijn:
- Ergotherapie
- Chirurgie
- Ondersteunende hulpmiddelen, zoals braces, orthopedische schoenen, gipsverband of draagbanden
- Acupunctuur en andere homeopathische behandelingen
- TENS (Transcutane Elektrische Zenuwstimulatie)
- Immuunsuppressieve of immuunmodulerende behandelingen
- Goede voeding & verandering van levensstijl
Kan je genezen van neuropathie?
Dit is misschien wel de belangrijkste vraag! Het antwoord is: in sommige gevallen. Als de onderliggende oorzaak op tijd wordt gevonden en behandeld, kan de neuropathie verdwijnen of sterk afnemen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij neuropathie veroorzaakt door vitaminetekorten of medicijnen.
Wanneer je lijdt aan diabetes en de waarschuwingssignalen van neuropathie negeert, bestaat de kans dat uiteindelijk ledematen, zoals je voet of het hele onderbeen, geamputeerd moeten worden. Elk jaar verliezen ongeveer 1.000 Nederlanders met diabetes een ledemaat omdat ze hun symptomen niet op tijd herkennen.