Artrose is een van de ruim 100 soorten artritis en veruit de meest voorkomende vorm in Nederland. Ongeveer 1,5 miljoen Nederlanders hebben hiermee te maken, waardoor het de meest voorkomende vorm van artritis is. Artrose kan een primaire aandoening zijn, wat betekent dat het de eerste of meest aanwezige diagnose is. Maar vaak is het een complicatie van een eerder vastgestelde aandoening, zoals reumatoïde artritis of jicht. Dit maakt het dan ook belangrijk om te weten hoe je de gewrichtsaandoening kunt herkennen, of je een verhoogd risico hebt, en welke behandelmogelijkheden er zijn. Wij hebben het voor je op een rijtje gezet!
Wat is artrose?
Artrose ontstaat wanneer het beschermende kraakbeen langzaam slijt. Dit kraakbeen is belangrijk omdat het de uiteinden van je botten als een kussentje beschermt. Als dit slijt, gaan de botten tegen elkaar aan schuren, wat veel pijn kan veroorzaken. Deze vorm van gewrichtsslijtage kan elk gewricht aantasten, maar het komt het meest voor in de handen, knieën, heupen en de wervelkolom. Voorheen dacht men dat de aandoening alleen het kraakbeen in het gewricht aantastte, maar het blijkt het hele gewricht te beïnvloeden.
Risicofactoren van de gewrichtsaandoening
Naarmate we ouder worden, krijgen we ook te maken met kwaaltjes. Artrose is daar één van. Ongeveer 1,2 miljoen Nederlanders van 55 jaar en ouder hebben een vorm van artrose. Hoe erg de gewrichtsaandoening is, verschilt per persoon. De een kan een milde vorm hebben zijn zonder al te veel klachten, terwijl de ander het een stuk ernstiger heeft en pijnlijke symptomen ervaart. Leeftijd is de grootste risicofactor, maar er zijn meer dingen die de kans op op de gewrichtsaandoening vergroten:
- Vrouwen zijn
- Overgewicht
- Gewrichtsblessures
- Regelmatige belasting van gewrichten, zoals door sporten of zwaar werk
- Erfelijkheid
- Botafwijkingen
- Stofwisselingsziekten, zoals diabetes of hemochromatose
- Afname van oestrogeen
Symptomen van artrose
In tegenstelling tot andere vormen van artritis, komen de klachten van artrose langzaam op en worden ze steeds erger. Dit kan maanden of zelfs jaren duren. Waarschuwingssignalen van artrose zijn onder andere:
- Gewrichtspijn
- Stijve gewrichten
- Gevoelige gewrichten
- Minder soepel kunnen bewegen in het aangetaste gewricht
- Een schurend gevoel bij het bewegen van het gewricht
- Botknobbels
- Opgezwollen gewrichten
Heb je last van een van deze klachten, zoals pijnlijke of stijve knieën en wordt dit niet minder? Maak dan een afspraak met je huisarts om het te laten onderzoeken.
Ondanks dat artrose langzaam vordert, kunnen ontstekingen en verwondingen aan gewrichten en botten dit proces versnellen. Dit veroorzaakt namelijk veranderingen in de botten en slijtage van pezen, banden en kraakbeen. Artrose kan ernstige – en soms zelfs dodelijke – gevolgen hebben. Denk dan aan complicaties als hartziekten, nierziekten en diabetes.
Wil je meer weten over diabetes? Je leest het hier: Diabetes: symptomen & wanneer je naar de dokter moet
Behandelopties voor de gewrichtsaandoening
Als je met klachten naar je huisarts gaat en hij of zij denkt dat jouw vermoedens kloppen, dan kunnen er extra onderzoeken gedaan worden. Dit kan een scan zijn, zoals een CT- of MRI-scan, of er wordt vocht uit het gezwollen gewricht gehaald voor onderzoek. Zodra de diagnose artrose is gesteld, kan er een behandelplan worden gemaakt. Mogelijke behandelopties zijn:
- Pijnstillers
- Bewegen
- Afwisselend warme en koude kompressen
- Afvallen
- Hulpmiddelen, zoals braces, inlegzolen en/of een rollator
- Injectietherapie in het gewricht
- Operatie
Op dit moment is er geen medicijn dat artrose kan stoppen of vertragen; er zijn alleen behandelopties om de klachten te verlichten. Een operatie wordt pas aangeraden als andere behandelingen weinig tot geen effect (meer) hebben. Je moet dan dus in een (ver)gevorderd stadium van de gewrichtsaandoening zitten. Je leefstijl aanpassen, zoals genoeg slapen, voldoende water drinken, stoppen met roken en alcohol, gezonder eten, en eventueel vitamines en supplementen nemen, kan je helpen om beter met artrose te leven.
