We hebben er allemaal weleens van gehoord: waterpokken. Sterker nog, de kans is groot dat jij ze al kind al eens gehad hebt. Het is een zeer besmettelijk virus dat vooral kinderen treft, maar vergis je niet: ook volwassenen kunnen het virus oplopen. Het virus verspreidt zich gemakkelijk via de lucht of door direct contact met de blaasjes van een besmet persoon. Bij gezonde kinderen verloopt de ziekte meestal mild, maar bij volwassenen, zwangere vrouwen en mensen met een verminderde weerstand kunnen ernstigere complicaties optreden.
Wat zijn de waterpokken?
Waterpokken is dus een zeer besmettelijke kinderziekte die zorgt voor een jeukende uitslag en koorts. De ziekte wordt veroorzaakt door het varicella-zoster virus. Dit virus valt onder de herpesfamilie. Schrik niet! Dit betekent niet dat jij of je kind een soa heeft. Net zoals een koortslip (herpes simplex-virus) valt het allemaal onder dezelfde familie, maar is het niet seksueel overdraagbaar. Als je eenmaal waterpokken hebt gehad, blijft het virus in je lichaam sluimeren. Later kan het gordelroos veroorzaken, een vervelende aandoening die de zenuwen en huid aantast.
Oorzaken van waterpokken
Zoals je al eerder las, worden de waterpokken vooral via de lucht (via niezen en hoesten) overgebracht. Of door indirect contact met de blaasjes van de uitslag. Je kan op twee soorten infecties: een eerste infectie met het varicella-zoster-virus en een heractivatie van het virus. Bij de eerste infectie kom je voor het eerst in contact met het virus en krijg je waterpokken. Bij heractivatie wordt het sluimerende virus in je lichaam opnieuw actief en kan het gordelroos veroorzaken.
Wie loopt risico op besmetting?
Heb je het nog nooit gehad? Dan kan je het virus krijgen. Kinderen onder de 12 lopen over het algemeen het meeste risico. Ook als volwassene kan je de virusziekte krijgen. Mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals mensen met HIV of kanker, hebben een grotere kans op ernstige complicaties. Zwangere vrouwen die nooit waterpokken hebben gehad, lopen ook risico, omdat het virus kan zorgen voor geboorteafwijkingen of zelfs een miskraam.
Symptomen van waterpokken
Het is dan ook erg belangrijk dat je de signalen zo snel mogelijk herkent. Helaas beginnen de eerste symptomen zich pas 10 tot 21 dagen na het in contact komen met het virus te manifesteren. Het begint vaak met koorts, hoofdpijn en je moe voelen. Een paar dagen later krijg je een jeukende uitslag met blaasjes op je gezicht, borst en rug, die zich verspreiden naar je armen en benen. Uiteindelijk barsten de blaasjes open en vormen korstjes die na ongeveer 1 tot 2 weken vanzelf verdwijnen.
Behandelopties
Helaas is er geen specifieke behandeling tegen waterpokken, maar antivirale medicijnen en antihistamine kunnen helpen om de symptomen te verlichten en complicaties te voorkomen. Bij koorts & pijn is het verstandig om pijnstilling, zoals paracetamol in te nemen.
Wat voornamelijk belangrijk is dat als je eenmaal weet dat jij of jouw kind de ziekte heeft, thuisblijft! Zo help je de verspreiding voorkomen of af te remmen. Hoe veel dagen? Het advies is om thuis te blijven totdat de blaasjes zijn ingedroogd. Vermijd ook zeker contact met mensen die de virusziekte nog nooit hebben gehad, een verslechterd immuunsysteem hebben of zwanger zijn.
Waterpokken gevallen in de laatste 10 jaar
Het is lastig om exacte aantallen meldingen van waterpokken in Nederland over de afgelopen tien jaar te geven, omdat de kinderziekte geen meldingsplichtige ziekte is en er dus geen landelijke registratie van alle gevallen plaatsvindt. Echter, jaarlijks worden ongeveer 265 patiënten met waterpokken in het ziekenhuis opgenomen, voornamelijk kinderen onder de vier jaar. Het geschat aantal huisarts bezoeken voor de waterpokken is ongeveer 42.500. In Nederland heeft meer dan 95% van de kinderen op zesjarige leeftijd de kinderziekte gehad.