Ongeveer 5% van de Nederlanders heeft last van een vorm van eczeem, wat het een veelvoorkomende huidklacht maakt. Het maakt niet uit hoe oud je bent of wat je achtergrond is; ongeveer 1 op de 20 Nederlanders kan hier last van krijgen. En meestal al op vroege leeftijd. Dit betekent natuurlijk niet dat je geen eczeem meer kan krijgen als je ouder bent. We begrijpen dat het verwarrend kan zijn, want er zijn veel verschillende huidproblemen. Daarom is het belangrijk te weten wanneer je jeukende huid “gewoon” een vorm van huiduitslag is of dat het iets serieuzer is.
Wat is eczeem?
Eczeem is eigenlijk een verzamelnaam voor verschillende onbesmettelijke huidaandoeningen die allemaal dezelfde symptomen veroorzaken. De twee meest voorkomende vormen zijn atopische dermatitis en contacteczeem. Bij atopische dermatitis reageert je huid op een overactief immuunsysteem of veranderingen in de genen. Contacteczeem betekent dat je huid reageert op contact met een stof die je lichaam of huid niet goed verdraagt. Andere vormen zijn:
- Neurodermatitis
- Dyshidrotisch eczeem
- Nummulair eczeem
- Seborroïsch eczeem
- Hypostatisch of stase eczeem
Oorzaken voor een huiduitslag
Wist je dat je last kan hebben van meerdere vormen tegelijkertijd? Elke vorm van huiduitslag heeft namelijk zijn eigen oorzaken, symptomen en plekken op het lichaam heeft. Er zijn verschillende redenen waarom je last kunt krijgen van huidproblemen. Om het zo overzichtelijk mogelijk te houden, hebben we een tabel gecreëerd. In de tabel lees je hoe elke vorm veroorzaakt wordt, wie de grootste kans heeft en waar op het lichaam de eczeem zich voordoet.
| Type Eczeem | Oorzaken/Triggers | Doelgroep | Locatie op het lichaam |
|---|---|---|---|
| Atopische dermatitis | Genetische aanleg, overactief immuunsysteem, omgevingsfactoren (zoals huisstofmijt en voeding) | Jonge kinderen, mensen met allergieën | Gezicht, handen, ellebogen, knieholtes |
| Contacteczeem | Contact met irriterende of allergische stoffen zoals chemicaliën of metalen | Mensen die werken met chemicaliën of bepaalde stoffen | Handen, gezicht, armen |
| Dyshidrotisch eczeem | Stress, allergieën, vochtig weer, contact met irriterende stoffen | Volwassenen, mensen met stress of allergieën | Handpalmen, voetzolen |
| Nummulair eczeem | Droge huid, allergieën, stress, huidirritatie | Volwassenen, mensen met een droge huid | Benen, armen, romp |
| Seborroïsch eczeem | Overmatige talgproductie, schimmels, stress, hormonen | Volwassenen, mensen met een vette huid of schimmelinfecties | Hoofdhuid, gezicht, bovenrug |
| Hypostatisch of stase eczeem | Slechte bloedsomloop, vochtophoping in de benen, vaak bij ouderen | Ouderen, mensen met een slechte bloedsomloop | Onderbenen, enkels |
Het is belangrijk om te onthouden dat elke vorm huiduitslag anders reageert. De ene vorm kan reageren op omgevingsfactoren, terwijl een andere vorm misschien reageert op een product dat je gebruikt of eet. Dit betekent ook dat je niet op alle triggers en oorzaken hoeft te reageren die hierboven genoemd zijn. Bij twijfel is het dan ook belangrijk dat je contact opneemt met jouw huisarts.
Symptomen voor eczeem
De symptomen van eczeem zijn meestal niet pijnlijk en zijn vaak van korte duur. Sterker nog, symptomen kunnen helemaal voorkomen worden als je weet wat de triggers zijn. Kinderen met eczeem kunnen er soms overheen groeien, maar anderen kunnen hun hele leven last houden van opvlammingen, bijvoorbeeld door stress of allergieën. Over het algemeen zal je er niet heel veel last van hebben, tenzij de symptomen op zichtbare plekken verschijnen, zoals rond de ogen, het gezicht, de hals of handen. Dit kan voor ongemak en schaamte zorgen.
Algemene symptomen van eczeem
Ondanks dat elke vorm van huiduitslag zijn eigen symptomen heeft, zijn er ook algemene klachten. Deze kunnen per persoon verschillen, dus je hoeft niet alle symptomen te hebben om last te hebben van een huiduitslag. Je kan de volgende symptomen op je huid ervaren:
- Uitslag
- Jeukende huid
- Roodheid
- Zwelling
- Vocht dat uit de uitslag komt
- Droge huid
- Schilferige huid
- Infecties
- Slaapproblemen
- Problemen met het zicht
- Misselijkheid
- Terugtrekken uit sociale situaties
Hoe weet ik wat voor huiduitslag ik heb?
Atopische dermatitis
Deze vorm veroorzaakt een droge, jeukende en soms geïnfecteerde huid, meestal in de vorm van een uitslag die overal op het lichaam kan voorkomen. Als je de aangedane plek open krabt, kan er vocht uit de uitslag komen, waarna het een korstje vormt. Dit is de meest voorkomende vorm van eczeem, dus de kans is groot dat je hiermee te maken hebt.
Contacteczeem
Deze huiduitslag heeft bijna dezelfde symptomen, maar heeft dus een andere oorzaak. Hoe kan je dan het verschil zien? Het verschil is dat de huid ook blaasjes kan krijgen of kan barsten.
Neurodermatitis
Deze vorm herken je aan kleine plekjes op de huid. Deze plekjes kunnen overal op het lichaam verschijnen en zijn vaak droog, strak, schilferig en jeukend. Let op! het is belangrijk om niet te krabben, want hoe meer je krabt, hoe erger de jeuk wordt.
Nummulair eczeem
Net als neurodermatitis, veroorzaakt deze vorm ook kleine plekjes op de huid. Het verschil is dat deze vorm zich vooral op de ledematen en de achterkant van de handen voordoet, en de plekjes zijn muntvormig.
Dyshidrotisch eczeem droogt de huid uit, wat een branderig gevoel en blaasjes veroorzaakt. Seborroïsch eczeem komt voor op de hoofdhuid, wenkbrauwen, baard of snor. De plekken zijn vaak vettig met witte of gele schilfers. Hypostatisch of stase eczeem komt alleen voor op de benen en/of enkels en lijkt erg op spataderen.
Behandelopties voor eczeem
Hoewel eczeem wereldwijd een van de meest voorkomende huidproblemen is, is er helaas geen genezing voor. Tenzij je precies weet waar je op reageert en het 100% kunt vermijden natuurlijk. Dit is echter best lastig, vooral als je lichaam reageert op bijvoorbeeld stress of omgevingsfactoren zoals pollen. Je kunt proberen deze dingen zo veel mogelijk te vermijden, maar het volledig voorkomen is vrijwel onmogelijk. Gelukkig zijn er veel manieren om het te behandelen.
Crèmes, lotions & zalfjes
De meest voorkomende manier om huiduitslag aan te pakken is met crèmes, lotions en zalven. Deze kunnen door jouw huisarts worden voorgeschreven, maar sommige producten zijn ook zonder recept verkrijgbaar. Je brengt ze één of twee keer per dag aan en als de symptomen verminderen of verdwijnen, bouw je het gebruik langzaam af over een periode van 4 tot 6 weken, totdat je het niet meer hoeft te gebruiken.
Lichtbaktherapie
Deze therapie zorgt voor een toename van vitamine D en werkt ontstekingsremmend op de aangetaste huid. Je kunt deze behandeling gebruiken, ongeacht de grootte of het type huiduitslag. Twijfel je nog? 7 op de 10 Nederlanders ervoeren verlichting van hun symptomen na lichtbaktherapie
Andere mogelijke behandelopties zijn:
- Gebruik van (extra vierge) kokosolie
- Klimaatbeheersing
- Massage
- Acupunctuur of acupressuur
- Hypnotherapie
- “Soak and seal”-therapie
- Leefstijlveranderingen
- Aanpassingen in je dieet
Als je last hebt van een niet-gediagnosticeerde huiduitslag, is het belangrijk om naar een dermatoloog te gaan. Zij zijn gespecialiseerd in dit soort huidproblemen en zullen onderzoeken welke vorm van eczeem je hebt. Een dermatoloog stelt een diagnose via een plakproef en maakt een behandelplan zodra de diagnose is gesteld.
