OCD: je hebt er misschien een bepaald beeld bij. Bijvoorbeeld iemand die obsessief zijn of haar huis schoonmaakt of altijd 3 keer op een deurklink moet tikken voordat diegene hem aanraakt. Maar kloppen deze aannames wel? In Nederland heeft ongeveer 1% tot 2% van de volwassenen last van obsessieve-compulsieve stoornis. Dit komt neer op tienduizenden mensen. Waar komt hun obsessieve gedrag vandaan? En kan je het herkennen voordat het jouw dagelijkse leven volledig overgenomen heeft? Je leest het hier…
Wat is OCD?
Obsessieve-compulsieve stoornis, beter bekend als OCD, is een angststoornis waarbij je last hebt van obsessies en dwanghandelingen. Wat is het verschil? Obsessies zijn gedachtes die steeds terugkomen en waar je veel stress of angst van krijgt. Denk dan bijvoorbeeld aan de angst erg gebeurt als je de deur niet 3 keer open en dicht hebt gedaan voor je naar binnen of buiten gaat.
Om deze angsten te temperen, ga je ernaar handelen, zoals in het geval van het voorbeeld; 3 keer de deur open en dicht doen voordat je daadwerkelijk naar binnen of buiten gaat. Dit worden dwanghandelingen genoemd. Het voelt in het geval van dwanghandelingen alsof je dat “echt” moet doen om de angst te verminderen. Het maakt dan niet meer uit alsof iets gek of niet is.
Wil je meer weten over angststoornissen? Je leest het hier: Angststoornis: oorzaken, symptomen & behandelopties
Oorzaken van obsessieve-compulsieve stoornis
Het is nog steeds niet helemaal duidelijk hoe OCD precies veroorzaakt wordt. Wel is er bekend dat een aantal factoren een rol spelen in het vergroten van het krijgen van de psychische aandoening. Erfelijkheid speelt een rol; als iemand in je familie last heeft van OCD, heb je zelf ook een grotere kans op deze psychische aandoening.
Ook kan de balans van bepaalde stoffen in je hersenen, zoals serotonine, invloed hebben. Bij het obsessieve-compulsieve stoornis werkt het deel van de hersenen dat gedrag en gedachten regelt soms anders, waardoor je moeite hebt om de obsessieve gedachten los te laten. Stressvolle of traumatische ervaringen kunnen een andere factor zijn voor het ontwikkelen of het erger worden van jouw obsessieve-compulsieve stoornis
Symptomen van OCD
Je kan de aandoening herkennen door de aanhoudende en terugkerende obsessieve gedachten en handelingen. Je hebt vaak last van obsessies, zoals een constante angst dat iets vies of gevaarlijk is, of een drang om alles precies goed te doen. Om deze angsten te voorkomen of verminderen ga je er dus naar handelen.
- Alles in een specifieke volgorde willen leggen
- Bang zijn voor besmetting door bacteriën of vuil
- Dwangmatige gedachten over agressieve of ongewenste dingen
- Bepaalde getallen of patronen steeds willen volgen
Behandelopties voor obsessieve-compulsieve stoornis
Gelukkig is OCD goed te behandelen, maar daar moet je zelf wel de eerste stap voor zetten door een afspraak te maken met de huisarts of een psycholoog. Een van de meest gebruikte behandelingen voor deze psychische aandoening is cognitieve gedragstherapie. Hierbij werk je samen met een therapeut om te begrijpen waar je obsessieve gedachten en dwanghandelingen vandaan komen en om ze stap voor stap aan te pakken. Exposure en responspreventie wordt ook vaak gebruikt om controle over jouw angsten te krijgen.
Daarnaast kunnen medicijnen, zoals antidepressiva, helpen om de balans van bepaalde stoffen in je hersenen te verbeteren, wat de klachten van OCD kan verminderen. Het is vaak een combinatie van therapie en, als het nodig is, medicijnen die het beste werkt.
