Iedereen heeft weleens hoofdpijn en dit kan verschillende oorzaken komen. Gelukkig is dit vaak onschuldig en makkelijk op te lossen. Paracetamolletje erin of even wat extra water drinken, en klaar is Kees. Vaak wordt er ook op deze manier gesproken bij migraine, maar zo makkelijk is dat niet bij deze aandoening. Natuurlijk heb je ook hoofdpijn, maar de oorzaken zijn vaak anders en er zijn veel meer symptomen.
Er zijn veel soorten migraine en het verschilt per persoon. De één heeft twee dagen een flinke hoofdpijn, terwijl de ander een week in een donkere kamer moet liggen, omdat zelfs het kleinste beetje licht ondraaglijk is. Het stellen van de diagnose kan lastig zijn. Daarom is het belangrijk om te weten wat mogelijke oorzaken zijn, hoe je de symptomen herkent en hoe je het kunt behandelen.
Verschillende soorten migraine
In ons land hebben ongeveer 1 op 7 volwassenen last van migraineaanvallen. Wanneer iemand zegt “Ik heb migraine,” zegt dat op zich niet veel, behalve dat diegene last heeft van (hevige) hoofdpijn. Waarom? Omdat het een overkoepelende term is voor een neurologische aandoening die zich uit in verschillende vormen. Elk met hun eigen symptomen, oorzaken en locatie in het hoofd. Om dit zo overzichtelijk mogelijk te maken, hebben we de soorten en hoe ze getriggerd worden in een tabel gezet.
| Type migraine | Triggers | Locatie | Pijnomschrijving |
|---|---|---|---|
| Gecompliceerde migraine | Hormonale veranderingen, stress, zintuiglijke prikkels, slaappatronen | Eén kant van het hoofd | Kloppend, vaak met visuele of neurologische symptomen |
| Gewone migraine | Stress, voeding, cafeïne, weersveranderingen | Eén kant van het hoofd | Kloppend, matig tot ernstig |
| Migraine zonder hoofdpijn | Stress, hormonale veranderingen, fysieke inspanning | Vaak hele hoofd | Geen hoofdpijn, maar visuele of neurologische klachten |
| Hemiplegische migraine | Genetische factoren, hormonale veranderingen | Eén kant van het lichaam | Zwakte aan één kant, vaak met hoofdpijn |
| Retinale migraine | Stress, hormonale schommelingen, fel licht | Eén oog | Gezichtsverlies of vlekken, met of zonder hoofdpijn |
| Chronische migraine | Medicatieovergebruik, stress, slaappatroonveranderingen | Hele hoofd | Constante of terugkerende kloppende pijn |
| 'Ice pick' hoofdpijn | Fel licht, harde geluiden | Plaatselijk in hoofd | Korte, scherpe, stekende pijn |
| Clusterhoofdpijn | Roken, alcohol, sterke geuren | Rondom of achter één oog | Scherpe, brandende pijn |
| Cervicogene hoofdpijn | Slechte houding, nekbelasting, stress | Nek, achterkant hoofd | Drukkende pijn vanuit de nek |
| Abdominale migraine | Voeding, stress, hormonale veranderingen | Buik | Krampende pijn, vaak met misselijkheid |
| Status migrainosus | Medicatie, weersveranderingen, hormonale veranderingen | Hele hoofd | Aanhoudende kloppende pijn, ernstig |
| Menstruele migraine | Hormonale schommelingen, stress, voeding | Eén kant van het hoofd | Kloppend, vaak samenhangend met cyclus |
| Basilaire migraine | Stress, hormonale veranderingen, slaapgebrek | Achterkant hoofd, hersenstam | Kloppend, vaak met duizeligheid of coördinatieproblemen |
Wat is het verschil tussen migraine met en zonder een aura?
Eigenlijk zeggen de namen het natuurlijk al, maar het verschil zit er dus in of je voor de aanval al andere waarschuwingssignalen van een migraine ervaart. Bij migraine met aura ervaar je vaak 10 tot 30 minuten voor de hoofdpijn visuele of sensorische symptomen, zoals het zien van zwarte vlekken, tintelingen in een deel van het lichaam of moeite met spreken. Bij migraine zonder aura ontbreken deze voortekenen, wat de diagnose lastiger maakt omdat de symptomen overlappen met andere soorten hoofdpijn.
Andere vormen worden gediagnosticeerd op basis van de frequentie van de aanvallen (zoals bij chronische migraine), de ernst van de pijn (zoals bij clusterhoofdpijn) en de specifieke symptomen die optreden. Bijvoorbeeld, bij retinale migraine verliest iemand tijdelijk het zicht in één oog, wat kan variëren van enkele minuten tot maanden.
Symptomen van migraine
Bij deze aandoening wordt altijd als eerste gedacht aan hoofdpijn, maar er zijn wel degelijk andere symptomen die bij een aanval kunnen optreden. En zoals je hierboven gelezen hebt, is er zelf een vorm van de neurologische aandoening waarbij je helemaal geen hoofdpijn ervaart. Hoofdpijn zelf is een breed begrip; het kan variëren van stekende pijn in het midden van je hoofd tot bonzende pijn vanuit de nek, of druk achter de ogen en slapen.
De 4 fases van migraine
Een migraineaanval verloopt meestal in vier fasen, elk met hun eigen symptomen:
| Fase | Uitleg | Symptomen |
|---|---|---|
| Prodromale fase | De fase die uren tot dagen voor de hoofdpijn begint. | Vermoeidheid, stemmingswisselingen, trek in bepaald voedsel, geeuwen, stijve spieren, licht- en geluidgevoeligheid, verhoogde plassen, obstipatie. |
| Aurafase | Een fase waarbij neurologische symptomen optreden, voorafgaand aan de hoofdpijn. | Visuele verstoringen (flitsen, schitteringen, golvende beelden), tintelingen, gevoelloosheid in delen van het lichaam, spraakproblemen, tijdelijke blindheid. |
| Hoofdpijnfase | De eigenlijke aanval waarbij de hoofdpijn optreedt. | Kloppende hoofdpijn (vaak aan één kant), misselijkheid, braken, overgevoeligheid voor licht, geluid en geuren, nekpijn, angst, slapeloosheid. |
| Herstelfase | De fase na de hoofdpijn waarin het lichaam herstelt. | Vermoeidheid, stemmingswisselingen (euforie of somberheid), concentratieproblemen, algemene malaise, moeite met begrip of denken. |
Let op: het is goed om te weten dat niet iedereen alle fasen doorloopt en dat de symptomen per persoon kunnen verschillen. Naast de genoemde symptomen kunnen ook duizeligheid, wazig zien, bleekheid, verlies van eetlust, zweten of koude rillingen en een gevoelige hoofdhuid voorkomen.
Behandelopties
Leven met migraine is allesbehalve prettig, en dagelijks pijnstillers slikken om de symptomen draaglijk te maken is ook geen ideale oplossing. Wanneer je je huisarts bezoekt, is het belangrijk om duidelijk te vertellen welke symptomen je ervaart en hoe ernstig ze zijn. Als je bijvoorbeeld tijdens je menstruatie last hebt van migraine, meld dit dan ook. Het kan handig zijn om een hoofdpijndagboek bij te houden waarin je zoveel mogelijk details noteert; dit kan je arts helpen bij de diagnose en behandeling. Maak je geen zorgen als je iets vergeet; je arts zal ook gerichte vragen stellen.
Mogelijke behandelingsopties
Na het bespreken van je symptomen kan de arts besluiten om bloedonderzoek of beeldvormend onderzoek, zoals een CT-scan of MRI, te laten uitvoeren om andere oorzaken uit te sluiten. Als de juiste diagnose is gesteld, wordt er een behandelplan opgesteld. De belangrijkste behandeling bestaat vaak uit medicatie, die in twee vormen komt:
- Aanvalsbehandeling: medicatie die je inneemt bij de eerste tekenen van een migraineaanval.
- Preventieve behandeling: medicatie die je dagelijks inneemt om het aantal en de ernst van de aanvallen te verminderen, vooral als je meer dan twee aanvallen per maand hebt.
Mogelijke voorgeschreven medicijnen zijn; triptanen, bètablokkers, antidepressiva, anti-epileptica en CGRP-monoklonale antilichamen. Daarnaast medicatie kan de arts ook aanbevelen om extra vitamines en mineralen te nemen, zoals magnesium of vitamine B2. Er zijn ook natuurlijke methoden die kunnen helpen bij het beheersen van symptomen, waaronder:
- Yoga
- Hoofdmassage
- Koude kompressen op voorhoofd of nek
- Verblijven in een donkere, koele en prikkelvrije ruimte
- Massage van de slapen
- Meditatie
Het is belangrijk om samen met je arts te bepalen welke behandelingen het beste bij jou passen.
