We kunnen allemaal wel van de natuur genieten. Vaak is het prachtig, maar sommige planten kunnen voor problemen zorgen. “Ja, als je ze opeet”. Klopt, maar ook zonder ze op te eten. Vaak veroorzaken ze huiduitslag en irritatie, wat leidt tot jeuk en ongemak. Ook wel bekend als contacteczeem, een veelvoorkomende aandoening die in Nederland bij veel mensen voorkomt. In dit artikel bespreken we planten die uitslag geven, helpen we je ze herkennen en te vermijden, met speciale aandacht voor veelvoorkomende irriterende planten, zoals gifte klimop, en delen we behandelopties voor verlichting.
Welke planten veroorzaken huiduitslag?
Sommige planten kunnen huidirritatie en uitslag veroorzaken. Veelvoorkomende boosdoeners zijn giftige klimop, giftige eik en gifsumak, die een stof genaamd urushiol bevatten. Deze stof kan zorgen voor een jeukende, branderige uitslag met blaren. Andere planten die huidirritatie kunnen geven zijn brandnetels, reuzenberenklauw en gevlekte scheerling. Deze bevatten verschillende stoffen die allergische reacties en huiduitslag kunnen veroorzaken.
Hoe ontstaat huiduitslag door planten?
De belangrijkste oorzaak van huiduitslag door planten is contact met de irriterende stoffen in bladeren, stengels of bloemen. Wanneer je de plant aanraakt, kunnen deze stoffen op je huid terechtkomen en een reactie uitlokken.
Symptomen van contacteczeem
Als je in aanraking komt met een irriterende plant, kan je huid daarop reageren. De klachten verschillen per persoon, maar de meest voorkomende symptomen zijn:
- Rode, jeukende en gezwollen huid op de plek waar je de plant hebt aangeraakt.
- Blaren, die pijnlijk kunnen zijn en ongemak veroorzaken
- Infectierisico als de blaren openbarsten en bacteriën binnendringen.
De uitslag verschijnt soms direct, maar het kan ook een paar uur zelfs dagen duren voordat je klachten krijgt. Probeer niet te krabben om verergering te voorkomen. Als de uitslag erger wordt of niet overgaat, is het verstandig om een arts te raadplegen.
Hoe de plant en huiduitslag te identificeren
De volgende tabel geeft een overzicht van verschillende planten die contacteczeem kunnen veroorzaken. Je vindt in één oogopslag informatie over hoe de plant eruitziet, waar hij voorkomt, welke stoffen de uitslag veroorzaken en hoe de huidreactie eruit kan zien.
| Plantnaam | Irriterende stof | Voorkomende gebieden | Hoe herken je de plant? | Hoe ziet de huiduitslag eruit? |
|---|---|---|---|---|
| Giftige klimop | Urushiol | Noord-Amerika | Drie spitse blaadjes | Jeukende, rode uitslag met blaren en bultjes |
| Gif eik | Urushiol | West-Amerika | Eik-achtige bladeren met lobben | Rode, jeukende uitslag met blaren en bultjes |
| Gifsumak | Urushiol | Oost-Amerika | Rode stengel met rijen blaadjes | Rode, jeukende uitslag met blaren en bultjes, soms in een lijnpatroon |
| Reuzenberenklauw | Furanocoumarines | Azië, Europa, Noord-Amerika | Grote bladeren, witte bloemen, paarse stengel | Grote, pijnlijke blaren die littekens en gevoeligheid voor zonlicht kunnen veroorzaken |
| Brandnetel | Mierenzuur | Wereldwijd | Harige bladeren en stengels | Jeukende, rode uitslag met verheven bultjes |
| Gevlekte scheerling | Coniine | Wereldwijd | Paars gespikkelde stengels, witte bloemen | Jeukende, rode uitslag die kan gaan blaren en een branderig gevoel kan geven |
Contacteczeem wordt meestal vastgesteld door naar de uitslag te kijken en je medische geschiedenis te bespreken. Soms wordt er een plakproef gedaan om de diagnose te bevestigen en te achterhalen welke stof de uitslag veroorzaakt.
Behandelopties voor planten die uitslag geven
De behandeling van contacteczeem hangt af van hoe ernstig de reactie is. In de meeste gevallen verdwijnt de uitslag vanzelf binnen een paar weken. Toch zijn er een paar dingen die je kunt doen om de klachten te verlichten en het herstel te versnellen:
- Voorkom verder contact met de irriterende plant.
- Was de aangetaste huis met water en milde zeep.
- Leg een koud kompres op de huid om jeuk en zwelling te verminderen.
- Gebruik een verzachtende crème of zelf om de ontsteking te verminderen.
- Neem eventueel een antihistamine om jeuk en zwelling tegen te gaan.
Bij ernstige klachten kan een arts sterkere medicijnen voorschrijven, zoals corticosteroïden of orale steroïden, om te ontsteking te remmen en het herstel te bevorderen.
Planten die uitslag geven komen overal ter wereld voor. Het is daarom belangrijk om te weten welke planten je beter kunt vermijden. Als je toch een uitslag krijgt, zijn er gelukkig verschillende behandelingen om de klachten te verminderen en je huid sneller te laten genezen.
