Vorig jaar werden er in Nederland meer dan 160.000 baby’s geboren. Deze zwangerschappen zijn allemaal goedgekomen. Helaas is dit niet altijd het geval. Soms krijgen vrouwen een miskraam of sterft de baby in de buik, waardoor de zwangerschap vroegtijdig gestopt moet worden. Dit zijn enkele mogelijke uitkomsten van een onsuccesvolle zwangerschap. Een andere, maar gelukkig minder vaak voorkomende, uitkomst is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Ongeveer 1 op de 100 zwangerschappen is buitenbaarmoederlijk. Het is belangrijk voor iedereen om te weten wat een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is, wanneer je een verhoogd risico hebt, hoe je het kunt herkennen en wat je dan moet doen. Ja, ook voor mannen!
Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap ontstaat wanneer een bevruchte eicel zich buiten de baarmoeder innestelt. Dit gebeurt in ongeveer 90% van de gevallen in de eileider. In tegenstelling tot een normale zwangerschap, nestelt de eicel zich in weefsel, zoals de eileider, dat niet geschikt is voor de groei van een baby. Dit kan leiden tot scheuren van het weefsel en levensgevaarlijk zijn voor het leven van de moeder.
Oorzaken & risicofactoren van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap
Er is geen specifieke reden waarom de ene zwangerschap normaal verloopt en de andere buitenbaarmoederlijk is. Een mogelijk oorzaak is dat de bevruchte eicel niet goed kan bewegen van de eileider naar de baarmoeder en zich dus in het verkeerde weefsel nestelt. Dit kan veroorzaakt worden door beschadigde of misvormde eileiders, hormonale afwijkingen of een abnormale ontwikkeling van de eicel. Overigens zijn er wel enkele risicofactoren die de kans buitenbaarmoederlijke zwangerschap vergroten:
- Eerdere buitenbaarmoederlijke zwangerschap
- Ontstekingen of infecties, veroorzaakt door SOA’s of bekkenontstekingsziekte
- Vruchtbaarheidsbehandelingen
- Chirurgie aan het voortplantingssysteem, zoals eileider- of eierstokoperaties
- Zwangerschap tijdens het gebruik van een spiraaltje
- Roken
- Endometriose
- Onvruchtbaarheid
Symptomen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap
We hebben al genoemd hoe gevaarlijk een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is. De foetus blijft groeien, maar het weefsel waarin het zich heeft genesteld is daar niet voor gemaakt. Op een gegeven moment kan het weefsel niet langer meegroeien en scheurt het. Dit is het moment waarop het levensgevaarlijk wordt voor de moeder. Het scheuren van de eileider kan namelijk leiden tot inwendige bloedingen, waar de moeder aan kan overlijden als het niet op tijd wordt ontdekt.
Maar hoe weet je nu of je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt? In het begin merken de meeste vrouwen geen specifieke symptomen en ervaren ze normale zwangerschapssymptomen, zoals het uitblijven van de menstruatie, misselijkheid, vermoeidheid en gevoelige borsten. Toch zijn er een aantal waarschuwingssignalen:
- Licht vaginaal bloedverlies
- Pijn in het bekken
- Misselijkheid en overgeven
- Stekende buikpijn
- Pijn aan één kant van het lichaam
- Duizeligheid of zwakte
- Pijn in de schouder, nek en/of endeldarm
Als de buitenbaarmoederlijke zwangerschap scheurt, kunnen symptomen zoals flauwvallen, (ernstig) lage bloeddruk, druk op de endeldarm, schouderpijn, hevige (eenzijdige) buikpijn en zwaar vaginaal bloedverlies optreden. Neem direct contact op met de huisarts of verloskundige als je deze symptomen ervaart!
Wat zijn de behandelopties?
Zwangerschappen die buiten de baarmoeder plaatsvinden, zijn niet levensvatbaar omdat er niet genoeg ruimte, bloedtoevoer en voedingsstoffen zijn. Helaas eindigt een buitenbaarmoederlijke zwangerschap altijd in een zwangerschapsverlies. Als je de bovengenoemde symptomen ervaart, is het verstandig om contact op te nemen met de verloskundige om jezelf en de zwangerschap te laten controleren. Hij of zij zal enkele onderzoeken doen, zoals een zwangerschapstest, een bekkenonderzoek en een echo om de baarmoeder en de eileiders te controleren. Als het om een buitenbaarmoederlijke zwangerschap gaat, moet de zwangerschap worden beëindigd. Hiervoor zijn 2 behandelingsopties:
- Medicatie
- Operatie
Helaas kan een buitenbaarmoederlijke zwangerschap niet worden voorkomen, maar je kunt wel proberen rekening te houden met de risicofactoren om de kans hierop te verkleinen. We sluiten af met goed nieuws. Heb je eerder een buitenbaarmoederlijke zwangerschap gehad? Geen zorgen, je kan in de toekomst gewoon nog een succesvolle zwangerschap hebben.