Respiratoir syncytieel virus, beter bekend als het RS-virus, is een veelvoorkomend probleem in Nederland. Dit virus kan luchtweginfecties veroorzaken, zoals bronchitis en longontsteking. In ons land worden jaarlijks ongeveer 30.000 kinderen jonger dan vijf jaar getroffen door het virus. Naar schatting belanden hier 2000 kinderen van in het ziekenhuis vanwege ernstige complicaties. Dit betekent overigens niet dat volwassenen niet besmet kunnen raken. Het is belangrijk om te weten hoe je het virus kan herkennen en voor wie het gevaarlijk kan zijn…
Wat is het RS-virus?
Het is dus een veelvoorkomend luchtwegvirus dat de longen aantast, vooral de kleine luchtwegen die bronchiolen worden genoemd. Bij gezonde kinderen en volwassenen verloopt het als een milde verkoudheid, en gaat het vanzelf over binnen een week. Maar bepaalde groepen lopen meer risico op ernstigere infecties. Het gaat dan om de volgende doelgroepen:
- Kinderen onder de 2 jaar
- Volwassenen boven de 65 jaar
- Mensen met een zwakker immuunsysteem
- Patiënten met chronische longziekten
- Patiënten met aangeboren hartafwijkingen
Hoe besmettelijk is het echt?
Het RS-virus is erg besmettelijk en wordt makkelijk verspreid door nauw contact met iemand die geïnfecteerd is. Het virus is het meest besmettelijk in de eerste dagen van de symptomen. Sommige baby’s en mensen met een zwakker immuunsysteem kunnen tot wel 4 weken na het begin van hun klachten nog besmettelijk blijven. Het virus kan worden overgedragen via de lucht wanneer een besmet persoon niest of hoest. Daarnaast kan het virus ook overleven op harde oppervlakken, zoals aanrechten en deurklinken, waardoor andere dus ook besmet raken.
Symptomen van het RS-virus
Het herkennen van een RS-virusinfectie kan lastig zijn, omdat de symptomen lijken op die van andere luchtwegaandoeningen zoals de griep, een flinke verkoudheid, een bijholteontsteking of zelfs COVID-19. De symptomen zijn onder andere:
- Koorts
- Loopneus
- Niezen
- Piepende ademhaling
- Hoesten
- Verstopte neus
- Vermoeidheid
- (Lichte) hoofdpijn
- Keelpijn
Symptomen in baby’s & peuters
De klachten van het respiratoir syncytieel virus kunnen verschillen in ernst en verschijnselen, afhankelijk van de leeftijd. Zo krijgen niet alle baby’s symptomen zoals hoesten of een loopneus. Bij baby’s en peuters kunnen de symptomen zijn:
- Humeurig of prikkelbaar
- Minder eetlust
- Weinig interesse in spelen of activiteiten
- Moeite met slikken
Ernstige symptomen bij kinderen jonger dan 2 jaar zijn:
- Luidruchtige ademhaling
- Neusvleugels die bij elke ademhaling uitzetten
- Blauw of grijsachtige kleur van lippen, mond en nagels
- Ademhalen met de buik of het “indalen” van de borstkas
- Veranderingen in het ademhalingspatroon
- Ademstiltes
Behandelopties voor het RS-virus
Om het RS-virus vast te stellen, kijkt de huisarts naar de symptomen en doen ze een lichamelijk onderzoek, zoals het luisteren naar je longen met een stethoscoop en het meten van je zuurstofgehalte met een pulse oximeter. Als de huisarts denkt dat het om een ernstigere infectie gaat, kunnen extra onderzoeken nodig zijn, zoals bloed, speeksel- of urineonderzoek, of beeldvorming zoals röntgenfoto’s of een CT-scan om de toestand van je longen te beoordelen. Na de diagnose wordt een behandelplan opgesteld. Mogelijke opties zijn:
- Gebruik van medicijnen zoals ibuprofen
- Veel water drinken
- Niet roken of vapen
- Een mistverdamper gebruiken
- Zoutoplossing voor je neus
- Voldoende rust nemen
Als de infectie ernstig is, kunnen de behandelingen intensiever zijn, zoals:
- Extra zuurstof krijgen
- Vocht via een infuus
- Slijm uit de luchtwegen verwijderen
- Antivirale middelen om het virus te bestrijden
Kan je het voorkomen?
Als je het virus eenmaal krijgt kan je er niets aan doen. Je kan wel helpen om verdere verspreiding te voorkomen. Dit doe je op de volgende manier:
- Hoest in een zakdoek of in je mouw in plaats van in je handen
- Was regelmatig je handen met water en zeep
- Vermijd nauw contact met anderen, vooral met mensen die besmet zijn
- Maak vaak aangeraakte oppervlakken, voorwerpen en speelgoed schoon en ontsmet ze
- Houd je kind thuis van school of kinderopvang als ze ziek zijn
- Als je kind een verhoogd risico loopt op een ernstige infectie, probeer dan hun tijd in grote groepen tijdens het RSV-seizoen te beperken
