Hart- en vaatziekten zijn een van de meest voorkomende doodsoorzaken bij zowel mannen als vrouwen in ons land. 1 op de 5 personen overlijdt door een hart- en vaatziekte. Elke 14 minuten sterft er iemand aan een hartziekte in Nederland, en elk uur krijgt iemand een hartinfarct. En jaarlijks krijgen ruim 42.000 Nederlanders te horen dat ze hartfalen hebben. Dat zijn cijfers om van te schrikken, vind je niet? Het is daarom ook zo belangrijk dat jij, maar eigenlijk iedereen, weet hoe je de signalen kunt herkennen en wat je moet doen! Zeker als jij deze levensbedreigende gevolgen wil vermijden!
Wil jij meer weten over een hartinfarct of hartaanval? Je leest het hier: Hartinfarct: oorzaken en hoe je symptomen kan herkennen
Wat is hartfalen?
Het woord zegt het misschien al, maar hartfalen betekent dat het hart op een of andere manier beschadigd is. Hierdoor werkt het dus minder efficiënt dan zou moeten. Hoe werkt het orgaan dan minder efficiënt? Het hart heeft moeite om genoeg bloed rond te pompen. Dit betekent niet dat je hart helemaal stopt, maar wel dat het trager pompt dan normaal. Hierdoor hoopt er vocht op in het lichaam, vooral in de longen, nieren of benen. De hartaandoening heeft vrijwel altijd een onderliggende oorzaak. Het kan onder andere komen door:
- Kransslagaderziekten (CAD)
- Hartinfarct
- Cardiomyopathie
- Aangeboren hartafwijking
- Diabetes
- Hoge bloeddruk
- Hartritmestoornissen
- Obesitas
- Nierziekten
- Roken
- Bepaalde medicijnen
- Overmatig alcohol- of drugsgebruik
- Veroudering
Vormen van hartfalen
Er zijn 4 soorten hartfalen: linkszijdig, rechtszijdig, systolisch, en hartfalen met een behouden pompfunctie. Het verschil tussen links- en rechtszijdig zit in waar het vocht zich ophoopt: bij linkszijdig hartfalen stapelt het vocht zich op in de longen, terwijl het bij rechtszijdig hartfalen in de benen en enkels terechtkomt.
Systolisch hartfalen betekent dat de linkerkamer van het hart niet sterk genoeg is om het bloed krachtig genoeg rond te pompen, waardoor het bloed te langzaam door het lichaam stroomt. Bij de laatste vorm is de linkerkamer te dik en/of stijf, waardoor het hart niet goed kan ontspannen en vullen. Hierdoor wordt er minder bloed rondgepompt.
Waarschuwingssignalen van hartfalen
Er zijn 4 stadia van (congestief) hartfalen. Het begint bij een verhoogd risico op deze hartaandoening en kan zich ontwikkelen tot een gevorderd stadium. In de eerste 2 stadia, die we ook wel het “pre-hartfalen” noemen, zijn er nog geen symptomen, maar het geeft aan dat iemand een verhoogd risico heeft en regelmatig gecontroleerd moet worden. Symptomen van stadium C en D zijn onder andere:
- Kortademigheid
- Vermoeidheid
- Minder goed kunnen bewegen of sporten
- Zwakke benen
- ’s Nachts wakker worden om te plassen
- (Long)oedeem
In deze gevorderde stadia wordt dagelijkse controle en begeleiding belangrijk om de aandoening te beheren. Helaas is dit een chronische aandoening die steeds erger wordt naarmate de tijd vordert. Het hart gaat geleidelijk slechter pompen, wat flinke gevolgen kan hebben voor de rest van het lichaam. Complicaties kunnen bestaan uit een onregelmatige hartslag, (plotselinge) hartstilstand, problemen met de hartkleppen, en schade aan de nieren en lever.
Behandelopties voor deze hartaandoening
Als je last hebt van de bovengenoemde symptomen, is het belangrijk om contact op te nemen met je huisarts voor een controle van je (hart)gezondheid. Je arts kan verschillende onderzoeken doen, zoals bloedonderzoek, een röntgenfoto, een echocardiogram, of een elektrocardiogram. Als blijkt dat je hartfalen hebt, wordt er een behandelplan opgesteld. Mogelijke behandelingen zijn:
- Aanpassingen in je leefstijl, zoals stoppen met roken en drinken, en regelmatig bewegen
- Een aangepast dieet, bijvoorbeeld minder zout
- Behandeling van hoge bloeddruk
- Medicijnen om het hart te ondersteunen
- Plaspillen om symptomen te verlichten
- Hartoperatie
- Harttransplantatie
Een gezond hart is essentieel voor een gezond lichaam. Een gezonde leefstijl is vooral belangrijk naarmate je ouder wordt of als je een chronische aandoening hebt. Dit betekent gezond en gevarieerd eten, stoppen met roken, en je bloeddruk goed in de gaten houden om die gezond te houden.
Wil je meer weten over hoe jij jouw bloeddruk gezond houdt? Je leest het hier: Hoge bloeddruk voorkomen: zo houd je je bloeddruk gezond
