Misschien heb je er al van gehoord of er zelfs eentje gehad: een blaasontsteking, ook wel urineweginfectie of UTI genoemd. Dit is een veelvoorkomende infectie, die vooral bij vrouwen voorkomt. Jaarlijks krijgt ongeveer 1 op de 5 vrouwen in Nederland hier minstens één keer mee te maken, en vooral jongere vrouwen en vrouwen boven de 60 lopen extra risico. Van de vrouwen die een blaasontsteking hebben gehad, heeft zo’n 20% kans op herhaalde infecties. Dit betekent natuurlijk niet dat mannen geen UTI kunnen krijgen…
Sterker nog: wist je dat een blaasontsteking vaak heftiger is voor mannen? Maar hoe ontstaat een blaasontsteking eigenlijk? En hoe kan ik het herkennen en wanneer moet ik naar de huisarts? Dit zijn belangrijke om al deze informatie te kennen, want rondlopen met een blaasontsteking kan jouw lichaam behoorlijk beschadigen. Denk dan aan een nierbeschadiging, nierfalen en ontsteking van het nierbekken.
Wat is een blaasontsteking?
Voordat we je vertellen wat de mogelijke oorzaken zijn van een blaasontsteking en hoe je het kunt voorkomen, is het handig om te weten wat een blaasontsteking precies is. Een urineweginfectie is een verzamelnaam voor infecties in elk deel van het urinewegstelsel, veroorzaakt door bacteriën die vanuit de darmen of het genitale gebied in de blaas of nieren terechtkomen.
Over het algemeen kan je lichaam deze bacteriën zelf afweren, maar soms lukt dat niet en raakt een deel van je urinewegen ontstoken. Dit kan de blaas, nieren, urineleiders of urinebuis zijn. Maar meestal gaat het om een blaasontsteking, dus als iemand het over een UTI heeft, bedoelt hij of zij een blaasontsteking.
Oorzaken voor een urineweginfectie
Er zijn meerdere oorzaken van een blaasontsteking, en gelukkig kun je sommige zelf voorkomen. Onthoud dus deze oorzaken en verklein zo je kans op een blaasontsteking of urineweginfectie:
- Afvegen: dames, veeg altijd van voor naar achter om bacteriën uit de buurt van je urinewegen te houden.
- Medische aandoeningen zoals diabetes, nierstenen en een vergrote prostaat.
- Seks: tijdens seks kunnen bacteriën zoals vaginale afscheiding en sperma in de urinewegen komen. Douchen en plassen na seks kan helpen om dit te voorkomen.
- Strakke kleding: zorg dat je ondergoed en broeken niet te strak zitten. Het genitale gebied moet “ademen” om infecties te voorkomen.
- Water drinken: genoeg drinken en regelmatig plassen helpt bacteriën snel uit je lichaam te spoelen.
- Anticonceptie, zoals het pessarium.
- Overgang: door lagere oestrogeenwaarden in de overgang hebben vrouwen een hogere kans op een blaasontsteking.
- Katheter: het gebruik van een katheter kan bacteriën in de urinewegen brengen.
- Zwak immuunsysteem: een sterk immuunsysteem houdt bacteriën in toom.
Symptomen van een blaasontsteking
De reden dat vrouwen meer kans hebben op een blaasontsteking, is omdat hun plasbuis korter is. Daardoor hebben schadelijke bacteriën een kortere weg naar de blaas. Bovendien ligt de plasbuis bij vrouwen dichter bij de anus, waardoor bacteriën makkelijker kunnen verplaatsen. Maar waar moet je precies op letten qua symptomen, en zijn er verschillen tussen mannen en vrouwen?
- Pijn bij het plassen.
- Een branderig gevoel tijdens het plassen.
- Je hebt vaker de aandrang om te plassen, maar er komt steeds maar een klein beetje uit.
- De aandrang om te plassen kan zelf ook pijnlijk zijn.
- Pijn in je onderbuik of rug.
- Je urine ziet er anders uit (troebel) of bevat bloed.
- Je urine ruikt sterk of onaangenaam.
Deze symptomen komen bij zowel mannen als vrouwen voor. Het verschil is alleen dat deze klachten bij mannen ook kunnen wijzen op prostaatproblemen. Daarnaast kunnen de signalen wijzen op een bekkenontsteking. Hoe je het zeker kan weten? Vaak ervaar je dan ook symptomen, zoals koorts, pijn tussen de anus en balzak, pijn in de zij en/of misselijkheid en overgeven.
Behandelopties
Herken jij de bovengenoemde klachten? Neem dan zo snel mogelijk contact op met jouw huisarts. Vertel duidelijk je symptomen; vaak volgt er dan een lichamelijk onderzoek. Ook wordt je gevraagd om urine in te leveren om te testen op ontstekingswaarden.
Als je een blaasontsteking (UTI) hebt, stelt de huisarts een behandelplan op. Meestal krijg je een antibioticakuur en wordt er aangeraden om veel water te drinken. Bij een zware blaasontsteking of beginnende nierinfectie wordt soms ook een sterker antibioticum voorgeschreven. Zodra je met de medicatie begint, merk je meestal binnen een paar dagen dat de klachten minder worden.
Kan ik meer doen dan alleen antibiotica slikken?
Natuurlijk zijn de antibiotica die de arts je voorschrijft niet de enige dingen die je kunt doen tegen een blaasontsteking. Er zijn ook een aantal huismiddeltjes die je kunt proberen naast je medicijnen:
- Eet meer producten met vitamine C of neem een vitamine C-supplement.
- Drink veel water.
- Luister naar je lichaam; ga naar de wc zodra je moet, zelfs als dat elk uur is.
- Draag losse kleding, vooral ondergoed en broeken of leggings.
- Drink cranberrysap.
- Probeer peterseliethee.
- Gebruik een warmtekussen op je buik.
- Vermijd koffie en alcohol.
- Neem pijnstillers als de pijn te heftig is.
- Eet producten met veel probiotica, zoals yoghurt en kefir.
Het is heel belangrijk om contact op te nemen met de huisarts als je vermoedt dat je een urineweginfectie hebt. Een blaasontsteking verdwijnt namelijk niet zomaar. Als je het niet behandelt, kan het alleen maar erger worden en leiden tot nierbekkenontsteking, nierinfectie of zelfs nierfalen. Hoewel je kunt leven met één nier, is dit heel anders dan een leven met twee gezonde nieren. Nierfalen kan beide nieren treffen, en als je geen donor vindt, kan het uiteindelijk (vroegtijdige en vermijdbare) gevolgen hebben voor je leven.
Wil je meer weten over nierfalen? Je leest het hier: (Chronisch) nierfalen: oorzaken, signalen & behandelopties