De menopauze: iets waar de meeste vrouwen behoorlijk tegenop kijken. Na jarenlang ongesteld te zijn geweest en eventueel kinderen te hebben gekregen, moet een van vervelendste periode voor het vrouwelijke lichaam nog komen. De menopauze, beter bekend als de overgang, betekent dat je 12 maanden geen menstruatie hebt gehad terwijl je niet zwanger bent of ziek. Dit komt doordat de niveaus van vrouwelijke hormonen, zoals oestrogeen, progesteron en testosteron afnemen, omdat je ouder wordt. Klinkt niet superspannend toch? Helaas komt toch aardig wat overgangsklachten bij kijken…
Wat is de menopauze?
Bij de meeste vrouwen begint de overgang ergens rond hun 40e of 50e en is het mogelijk dat je al maanden of jaren voor de overgang begint veranderingen opmerkt. Zoals we al verteld hebben, daalt het niveau van verschillende vrouwelijke hormonen, omdat je ouder wordt. Daarnaast stoppen jouw eierstokken met het vrijgeven van eicellen, krijg je geen menstruatie meer, en kan je ook niet meer zwanger worden. Klinkt allemaal niet zo erg toch? Door de verandering in jouw hormoonhuishouding, zal je lichaam van slag zijn en moeten zoeken wat het ‘nieuwe normaal’ is, en dit kan gepaard gaan met verschillende (en vervelende symptomen).
9 meest voorkomende overgangsklachten
1. Onregelmatige menstruaties
Dit is een van de eerste en meest voorkomende symptomen dat je in overgang zit. Niet iedere vrouw ervaart overgangsklachten, maar onregelmatige menstruaties is er één waar het grootste deel mee te maken krijgt. Hoe ziet zo’n onregelmatige menstratie er dan uit? Je menstruatie kan vaker of juist minder vaak komen, zwaarder of lichter zijn, of langer of korter duren dan voorheen.
Als je in de overgangsfase (perimenopauze) komt, is het lastig te voorspellen wanneer je volgende menstruatie komt, of deze überhaupt nog komt. Het is ook moeilijker in te schatten hoe lang je menstruatie duurt en of het zwaar of licht zal zijn. Let op! Elk bloedverlies na de overgang, zelfs een paar druppels, ook wel spotting genoemd, is niet normaal! Mocht jou dit overkomen, neem dan contact op met de huisarts.
2. Opvliegers & nachtelijk zweten
Opvliegers kunnen er ineens voor zorgen dat je je plotseling warm of heel warm voelt, zonder duidelijke reden. Je huid kan rood worden en je hart kan sneller gaan kloppen. En dan kan je ineens weer koud worden. Nachtelijk zweten zijn eigenlijk opvliegers tijdens het slapen. Ze kunnen zo heftig zijn dat je ervan wakker wordt.
Net als veel andere overgangsklachten, verschillen opvliegers en nachtelijk zweten enorm van vrouw tot vrouw. Sommige vrouwen hebben er elk uur last van, anderen maar één keer per week, of nooit. Voor sommige vrouwen kunnen deze symptomen jaren of zelfs decennia aanhouden na hun laatste menstruatie, tot in de fase die we postmenopauze noemen. Daarnaast kan ook de ernst van bij iedere vrouw verschillen. Als je opvliegers hebt die niks met de overgang te maken hebben, is het goed om je huisarts te raadplegen.
3. Slaapproblemen
’s Nachts wakker worden of moeilijk in slaap vallen kan door verschillende dingen komen. Maar als je hier nooit eerder last van had, kan het een teken zijn dat de overgang eraan komt. Soms worden slaapproblemen veroorzaakt door andere overgangsklachten, zoals nachtelijk zweten.
4. Stemmingswisselingen
Veel dingen kunnen je stemming beïnvloeden, zoals de hormonale veranderingen die bij de overgang horen. Als je in het verleden last hebt gehad van angststoornissen of depressie, kunnen deze klachten tijdens de overgang erger worden. Wat de oorzaak ook is, je verdient het om je goed te voelen. Als je je al een paar weken somber voelt, is het een goed idee om met jouw huisarts te praten. Ondanks dat je weet waar de depressieve gevoelens vandaan komen, betekent dat niet dat je er niets aan hoeft te doen!
5. Vergeetachtigheid
We vergeten allemaal wel eens wat, zeker als we ouder worden. Zowel mannen als vrouwen kunnen rond de middelbare leeftijd last krijgen van kleine geheugenproblemen: het juiste woord niet kunnen vinden of je autosleutels kwijt zijn. Meestal is dit geen groot probleem. Vergeetachtigheid kan komen door de overgang, maar ook door stress. Maak je je zorgen omdat je te veel vergeet? Aarzel dan niet om je huisarts te bezoeken!
6. Blaasproblemen
Blaasproblemen zijn een veelvoorkomend symptoom tijdens de overgang. Veel vrouwen krijgen te maken met moeite om hun blaas onder controle te houden. Dit kan betekenen dat je het moeilijk vindt om je urine lang genoeg op te houden om op tijd bij het toilet te komen, wat ook wel incontinentie wordt genoemd. Je kunt plotseling een sterke aandrang voelen om te plassen, of er kan urine weglekken tijdens het sporten, niezen of lachen.
Daarnaast kunnen sommige vrouwen tijdens de overgang vaker last krijgen van blaasontstekingen. Door lagere oestrogeenspiegels en veranderingen in de urinewegen ben je gevoeliger voor infecties. Als je merkt dat je constant aandrang hebt om te plassen, vaker moet plassen, of een branderig gevoel ervaart tijdens het plassen, is het verstandig om je huisarts te raadplegen. Je huisarts kan een urineonderzoek laten doen en antibiotica voorschrijven.
7. Verlies van botdichtheid
8. Fysieke veranderingen
9. Vaginale droogheid
Vaginale droogheid is een veelvoorkomend symptoom tijdens de overgang. Dit komt door een afname van oestrogeen, waardoor het vaginale weefsel dunner en droger kan worden. Hierdoor kun je ongemak ervaren tijdens seks, en kan het ook zorgen voor irritatie en jeuk in de vaginale omgeving. Als je last hebt van vaginale droogheid tijdens de overgang, is het goed om met je huisarts te praten.
Ik zit in de overgang, wat nu?
Daarnaast kunnen sommige vrouwen ook last krijgen van pijn, hoofdpijn en hartkloppingen in de menopauze. Omdat de klachten tijdens de overgang veroorzaakt worden door veranderende hormoonspiegels, is het moeilijk te voorspellen of en hoe vaak vrouwen last krijgen van opvliegers en andere symptomen, en hoe ernstig deze zullen zijn. Praat met je huisarts als deze klachten je dagelijks leven beïnvloeden. Als de symptomen ernstig zijn en je levenskwaliteit beïnvloeden, kan behandeling nodig zijn. Hormoontherapie kan een effectieve behandeling zijn voor vrouwen jonger dan 60 jaar, of als het wordt gestart binnen 10 jaar na het begin van de overgang.
