De meeste mensen zijn bekend met de term autisme. Vaak hebben we gelijk een bepaald beeld van hoe deze mensen eruit zien en zich gedragen. Hoewel dit vooroordeel soms waar is, betekent dit niet dat iedereen met autisme hier aan voldoet. Ongeveer 1 op de 100 kinderen krijgt in ons land de diagnosis autismespectrumstoornis of ASS. Dit maakt het een veelvoorkomende ontwikkelingsstoornis. Weet jij wat autisme echt is en hoe je het kan herkennen? Wij hebben het voor je op een rijtje gezet.
Wat is het autismespectrumstoornis (ASS)?
Autisme is een ontwikkelingsstoornis die ervoor zorgt dat mensen moeite hebben met communicatie, sociale vaardigheden, taal en motoriek. Dit betekent niet dat je op al deze gebieden problemen moet hebben om de diagnose te krijgen. Ook betekent het niet dat iedereen met dezelfde vorm van autisme dezelfde symptomen heeft.
De één kan bijvoorbeeld alleen moeite hebben met communicatie en sociale vaardigheden, terwijl de ander op alle vlakken uitdagingen ervaart. Elke persoon met ASS is uniek; geen twee gevallen zijn hetzelfde. Dat maakt het dan ook lastig om het te herkennen. Symptomen komen meestal al op jonge leeftijd naar voren. Vaak voor het derde levensjaar al. Daarnaast kunnen de symptomen variëren van mild tot ernstig.
De verschillende vormen van autisme & hoe je ze kan herkennen
ASS werd voorheen onderverdeeld in 3 vormen, namelijk:
- Autistische stoornis
- Syndroom van Asperger
- Pervasieve ontwikkelingsstoornis – niet anders omschreven (PDD-NOS
Het Rett syndroom werd eerst ook tot autisme gerekend. Het gedrag van kinderen met Rett lijkt namelijk sterk op dat van kinderen met ASS. Echter heeft medisch onderzoek aangetoond dat dit syndroom veroorzaakt wordt door een genetische mutatie, en daarom niet onder autismespectrumstoornis valt. Waar je vroeger een van de bovengenoemde vormen als diagnose kreeg, krijg je tegenwoordig alleen nog maar de diagnose ASS. Toch is het belangrijk om de te weten de verschillen zijn, mocht iemand de oude termen noemen.
Autistische stoornis
Deze vorm wordt vaak gezien als de “klassieke” vorm van autisme. Als je aan iemand met autisme denkt, denk je waarschijnlijk hieraan. Het is een meer ernstige vorm van ASS. Iemand met autistische stoornis kan problemen hebben met verbale en non-verbale communicatie. Dit uit zich op verschillende manieren, zoals:
- Geen oogcontact maken tijdens een gesprek.
- Weinig tot geen gezichtsuitdrukkingen.
- Een vertraagde spraakontwikkeling.
Mensen met autistische stoornis houden van routine en herhaling in hun dagelijks leven. Ook zijn ze vaak overgevoelig voor geluiden, licht, geuren, aanrakingen en smaken. Als hun dagelijkse routine wordt doorbroken, zorgt dit voor stress. Daarnaast vinden ze het ook moeilijk om emoties van anderen te begrijpen of erop te reageren. Een kind met autistische stoornis kan bijvoorbeeld gaan lachen als jij verdrietig bent.
Syndroom van Asperger
Dit type autisme is een mildere vorm van ASS. Mensen met het syndroom van Asperger hebben vaak moeite in sociale situaties en met individuele gedragingen en interesses. Ze kunnen sociaal onhandig of onbeleefd overkomen. Anderen denken dat ze egoïstisch zijn of geen empathie hebben. Vaak komt dit omdat mensen met Asperger het fijn vinden om over zichzelf of hun interesses te praten. Daarnaast is non-verbale communicatie, zoals gezichtsuitdrukkingen, gebaren en lichaamstaal, ook lastig.
Pervasieve ontwikkelingsstoornis – niet anders omschreven
Dit is een hele mondvol, daarom wordt vaak de afkorting PDD-NOS gebruikt. Mensen met PDD-NOS hebben hun eigen vorm, omdat ze niet passen in de bovengenoemde vormen. Toch hebben ze wel veel kenmerken van autisme. Het grote verschil is dat hun gedragsproblemen zijn milder. Ze voldoen net niet aan de criteria voor autistische stoornis of Asperger, maar hebben wel duidelijk autistische trekken.
Herken je jezelf of een geliefde in deze beschrijvingen? Maak dan een afspraak met de huisarts of bij het consultatiebureau. Hij of zij zal je doorsturen naar de juiste specialist. Hier zal de specialist beslissen of het nodig is om getest te worden voor ASS. Het is heel belangrijk om de juiste diagnose te krijgen, want alleen dan kun je de juiste hulp en begeleiding krijgen.