Een (eierstok)kanker diagnose krijgen is voor de meeste patiënten een ware nachtmerrie. Na een periode van veel onzekerheid, weet je eindelijk waar je aan toe bent. Helaas stopt het hier niet, want na de diagnose start een behandeling. Eierstokkanker is een ernstige vorm van kanker voor vrouwen. Jaarlijks worden er ongeveer 1100 nieuwe gevallen vastgesteld, en overlijden er 950 vrouwen aan de gevolgen. Iedere vrouw is er één te veel. Het is dan ook ontzettend belangrijk om op tijd de waarschuwingssignalen te herkennen…
Wat is eierstokkanker?
De naam zegt het al, maar deze vorm van kanker start in de eierstokken. Dit zijn kleine organen onder in de buik en zijn een onderdeel van het vrouwelijk voorplantingsorgaan. Ze maken de eicellen aan en produceren hormonen zoals oestrogeen en progesteron. Bij dit type kanker groeien er dus verkeerde cellen in de eierstok. Overigens hoeven de cellen niet altijd in beide eierstokken te zitten. Het kan ook in één eierstok ontstaan (en zich later verspreiden).
Er zijn verschillende soorten eierstokkanker. Voor een duidelijk en eenvoudige uitleg, hebben we de types en hun eigen kenmerken in het volgende overzicht geplaatst:
Type eierstokkanker | Beschrijving |
---|---|
Epitheliale eierstokkanker | Dit is de meest voorkomende vorm, die ontstaat in de buitenste laag van de eierstok. Er zijn verschillende subtypes, zoals sereus, endometrioïde, mucineus en heldercellig. |
Kiemceltumoren | Deze zeldzame tumoren ontstaan uit de cellen die eicellen vormen en komen vooral voor bij jonge vrouwen. |
Stromaceltumoren | Deze tumoren beginnen in het steunweefsel van de eierstok dat hormonen produceert. Ze zijn zeldzaam en kunnen hormonale veranderingen veroorzaken. |
Hoe wordt deze vorm van kanker veroorzaakt?
Deze vorm van kanker begint meestal wanneer normale cellen veranderen door genetische fouten. De cellen gaan zich ongecontroleerd delen en kunnen tumoren vormen. Kanker blijft een ingewikkelde ziekte en de precieze oorzaak van deze vorm is niet altijd duidelijk.
Risicofactoren voor eierstokkanker
Ondanks dat de oorzaak niet altijd duidelijk is, is het wel bekend dat er een aantal factoren zijn die de kans op eierstokkanker vergroten. Risicofactoren zijn onder andere:
- Leeftijd
- Erfelijkheid
- Nooit zwanger geweest
- Endometriose
- Langdurig gebruik van hormoontherapie
- Gebruik van talkpoeder
Onthoud! Het hebben van deze risicofactoren betekent niet dat je zeker eierstokkanker krijgt. Er zijn gediagnosticeerde vrouwen die geen van deze risicofactoren hebben gehad.
Wat zijn de symptomen van eierstokkanker?
Een van de vroegste symptomen van eierstokkanker is een aanhoudend opgeblazen gevoel of altijd het gevoel hebben dat je vol zit. Let op: dit opgeblazen gevoel is niet hetzelfde als de tijdelijke buikpijn of winderigheid die we allemaal ervaren. Nee, deze kan wekenlang aanhouden. Ook pijn en/of druk in het bekken of de onderbuik is een veelvoorkomend symptoom. Deze pijn kan constant aanwezig zijn, maar dit hoeft niet. Andere waarschuwingssignalen zijn:
- Vaak moeten plassen
- Veranderingen in de stoelgang
- Vermoeidheid
- Rugpijn
- Onregelmatig bloedverlies
- Pijn bij seks
Heb jij last van een of meer van deze symptomen, zorg dan dat je contact opneemt met jouw huisarts om jouw zorgen te bespreken. Deze symptomen kunnen ook op andere, minder ernstige aandoeningen, wijzen, dus het is goed om dit altijd even te laten controleren.
Hoe wordt het gediagnosticeerd?
Deze kankervorm wordt in een aantal stappen vastgesteld. Het begint meestal wanneer iemand merkt dat ze last heeft van een aanhoudend opgeblazen gevoel of buikpijn en naar de dokter gaat. De arts bespreekt de klachten, voert een lichamelijk onderzoek uit en kan aanvullende test aanvragen, zoals een echo of bloedonderzoek. Dit doen ze om te controleren of er specifieke markers zijn die kunnen wijzen op eierstokkanker. Als er vermoeden van kanker is, kan er een klein stukje weefsel uit de eierstok worden gehaald om de diagnose te bevestigen.
Wat zijn de stadia van eierstokkanker?
Na de diagnose wordt er vastgesteld, hoe ver/ernstig de kanker is. Bij eierstokkanker wordt dit ingedeeld in 4 stadia. Elk met zijn specifieke kenmerken en gevolgen voor de overlevingskansen. Het begrijpen van deze stadia, de bijbehorende overlevingspercentage en symptomen kan voor een vroege diagnose en behandeling te zorgen. Om het zo duidelijk mogelijk te maken hebben we het volgende overzicht gemaakt:
Stadium | Subcategorie | Beschrijving | Overlevingskans (5 jaar) | Veelvoorkomende symptomen |
---|---|---|---|---|
Stadium I | IA | Kanker zit in één eierstok. | Ongeveer 90% | Vaak geen symptomen of milde buikklachten. |
IB | Kanker zit in beide eierstokken. | Ongeveer 90% | Vaak geen symptomen of milde buikklachten. | |
IC | Kanker zit in één of beide eierstokken en er is een tumor- of kapselruptuur, of kwaadaardige cellen op het oppervlak. | Ongeveer 90% | Vaak geen symptomen of milde buikklachten. | |
Stadium II | IIA | Kanker is verspreid naar andere organen in het bekken. | Ongeveer 70-90% | Bekkenpijn, opgeblazen gevoel, vaker plassen |
IIB | Kanker zit in één of beide eierstokken met tumor- of kapselruptuur of kwaadaardige cellen op het oppervlak. | Ongeveer 70-90% | Bekkenpijn, opgeblazen gevoel, vaker plassen. | |
Stadium III | IIIA | Kanker is uitgezaaid naar het buikvlies of lymfeklieren in de buik. | Ongeveer 39-70% | Spijsverteringsproblemen, gewichtsverlies, ascites. |
IIIB | Kanker is uitgezaaid naar het buikvlies met tumoren op de dunne darm of omentum. | Ongeveer 39-70% | Spijsverteringsproblemen, gewichtsverlies, ascites. | |
IIIC | Kanker zit in de lymfeklieren in de buik of achter het buikvlies, of er zijn microscopische tumoren in de buik. | Ongeveer 39-70% | Spijsverteringsproblemen, gewichtsverlies, ascites. | |
Stadium IV | IVA | Kanker is uitgezaaid naar organen buiten de buik of het bekken. | Ongeveer 17-34% | Ernstige buikpijn, kortademigheid, extreme vermoeidheid. |
IVB | Kanker veroorzaakt vocht rond de longen (pleuravocht). | Ongeveer 17-34% | Ernstige buikpijn, kortademigheid, extreme vermoeidheid. |
Hoe wordt het behandeld?
Gelukkig zijn er verschillende behandelingen voor eierstokkanker. Welke behandeling wordt gekozen, hangt af van het stadium en type kanker. Mogelijke behandelopties zijn:
- Operatie om de kanker te verwijderen of het verwijderen van (een deel van) het voortplantingsorgaan.
- Chemotherapie
- Bestraling
Vaak worden verschillende behandelingen gecombineerd om de beste resultaten te bereiken. Helaas kan dit ook zorgen dat behandelingen minder effectief worden. Als je niet tevreden bent met jouw behandelplan, overweeg dan een second opinion in een ander ziekenhuis. Blijf je informeren en zoek verder naar betrouwbare informatie over kanker.