Word jij ’s ochtends vermoeider wakker dan toen je naar bed ging en heb je moeite om je overdag te concentreren? Of heeft je partner weer geen oog dichtgedaan door jouw gesnurk? Je denkt misschien: “Het is maar snurken, niets aan de hand.” Maar het zou kunnen dat je snurken toch serieuzer is dan je denkt. Heb je ooit van slaapapneu gehoord?
Wat is slaapapneu?
Slaapapneu is een aandoening waarbij jouw ademhaling tijdens het slapen meerdere keren per nacht stopt. Deze ademstops kunnen enkele seconden tot wel een minuut duren. Bij ernstige gevallen komen deze zogenaamde ademstops wel honderden keren per nacht voor. Slaapapneu wordt onderverdeeld in 2 vormen, namelijk obstructieve en centrale slaapapneu.
Obstructieve slaapapneu (OSA) is veruit de meest voorkomende vorm. Bij deze vorm klappen de bovenste luchtwegen dicht. Dit gebeurt meestal ter hoogte van het achterste deel van de tong, ook wel de tongbasis genoemd, of het gehemelte. Doordat de keelspieren ontspannen tijdens de slaap, zakken de zachte weefsels in, waardoor de luchtweg gedeeltelijk of volledig wordt afgesloten.
Centrale slaapapneu (CSA) komt een stuk minder vaak voor. Bij deze vorm vergeten de hersenen tijdelijk om je ademhaling aan te sturen. Wat betekent dat je dus ook daadwerkelijk stopt met ademen, omdat het signaal om te ademen niet doorgegeven wordt. Het probleem zit hier dus niet in een blokkade van de luchtwegen, maar in de communicatie tussen de hersenen en de ademhalingsspieren.
Hoe ontstaat deze slaapstoornis?
Deze slaapstoornis komt bij 2% tot 4 % van de wereldbevolking voor. Dat klinkt misschien weinig, maar hoe ouder je wordt, hoe groter de kans is dat het zich ontwikkeld. Zo treft het 20 tot 30% van de mensen ouder dan 65 jaar. Ook mensen met overgewicht hebben een vergrote kans op het ontwikkelen van deze slaapstoornis. Daarnaast zijn er nog een aantal factoren die een rol kunnen spelen in het ontwikkelen van obstructieve slaapapneu:
- Geslacht: mannen hebben een hogere kans op slaapapneu dan vrouwen.
- Roken: dit irriteert de luchtwegen en kan zwelling veroorzaken.
- Alcoholgebruik: dit verslapt de keelspieren.
- Lichamelijke kenmerken: zoals een kleine onderkaak, slappe keelspieren of grote amandelen.
Centrale slaapapneu wordt vaak veroorzaakt door medische onderliggende problemen, waar mensen weinig invloed op kunnen uitoefenen. Mogelijke oorzaken zijn:
- Hersenaandoeningen: schade aan de hersenen door een beroerte, infectie or trauma.
- Hartproblemen: hartfalen kan leiden tot veranderingen in de ademhaling.
- Medicijngebruik: sommige medicatie, zoals morfine en codeïne, kunnen de ademhalingscontrole verstoren.
Wat zijn de symptomen van slaapapneu?
De belangrijkste vraag is natuurlijk hoe kan ik slaapapneu herkennen? Klinkt lastig aangezien je slaapt als deze stoornis zich voordoet. Je kan natuurlijk aan je partner vragen om op de symptomen te letten. Maar wat als je alleen slaapt? Niemand kan dan een oogje in het zeil houden. Klopt, maar deze stoornis heeft invloed op jouw lichaam, waardoor je ook overdag last kan hebben vaan symptomen. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Luid en onregelmatig snurken
- Ademstops tijdens de slaap
- Wakker worden met een droge mond of keelpijn
- Ochtendhoofdpijn
- (Over)vermoeid gedurende de dag
- Concentratieproblemen
- Vergeetachtig
- Stemmingswisselingen
- Prikkelbaar
- Verminderd libido
Herken jij één of meer van deze symptomen, neem dan contact op te nemen met je huisarts om jouw klachten te bespreken. Mocht hij nodig zijn, kan hij of zij jouw doorsturen naar een specialist.
Heeft het ernstige gevolgen?
Is slaapapneu te behandelen?
Gelukkig zijn er verschillende behandelingen mogelijk voor slaapapneu. Welke behandeling het beste bij jou past, hangt af van ernst van je klachten en de onderliggende oorzaak. Mogelijke behandelingen zijn:
- Leefstijlaanpassingen: afvallen, stoppen met roken, minder alcohol drinken en regelmatig bewegen.
- Slaaphouding aanpassen: soms treedt slaapapneu op als je op je rug slaapt; en slaappositietrainer kan je helpen om je slaaphouding te veranderen
- CPAP-therapie: je draagt ’s nachts een masker dat verbonden is met een apparaat dat lucht in je luchtwegen blaast, waardoor ze open blijven.
- MRA (Mandibulair Repositie Apparaat): Dit is een soort beugel die je onderkaak naar voren houdt tijdens het slapen, waardoor je luchtwegen open blijven.
- Chirurgische ingrepen: In sommige gevallen kan een operatie uitkomst bieden, bijvoorbeeld om overtollig weefsel in de keel te verwijderen.
Slaapapneu is een serieuze aandoening, maar gelukkig is er met de juiste aanpak veel aan te doen. Het belangrijkste is dat je de signalen herkent en actie onderneemt. Dus vermoedt jij dat je last hebt van slaapapneu, aarzel dan niet om hulp te zoeken.
