Als we aan uitdroging denken, denken we vaak aan extreme situaties zoals natuurrampen waarbij mensen slecht toegang hebben tot eten en vers drinkwater. Maar wist je dat het overgrote gedeelte in Nederland veel te weinig drinkt? Gemiddeld drinken we zo’n vier glazen water per dag, wat eigenlijk veel te weinig is. Aangezien aanbevolen hoeveelheid is zes tot acht glazen. En als je bedenkt dat veel mensen ook koffie, alcohol drinken of veel zout eten, wordt er juist nog meer vocht aan je lichaam onttrokken. Daardoor hebben veel mensen zonder dat ze het doorhebben last van uitdrogingsverschijnselen.
Wanneer spreken we over uitdroging?
Dit gezondheidsprobleem ontstaat wanneer je meer vocht verliest dan je binnenkrijgt. Als het vochtgehalte in je lichaam daalt, heeft dat invloed op hoe je lichaam functioneert. Je lichaam bestaat voor ongeveer twee derde uit water, dus voldoende vocht is enorm belangrijk. Het zorgt ervoor dat je huid er gezond uitziet, voert afval- en gif stoffen af en smeert je gewrichten en ogen. Ernstige vormen van uitdroging kan gevaarlijke gevolgen hebben, zoals epileptische aanvallen en lage-bloeddrukshock. Zeker als we met warm weer te maken hebben. Sommige risicogroepen kunnen zelfs overlijden als ze ernstig uitgedroogd raken. Deze risicogroepen zijn onder andere:
- Baby’s en jonge kinderen, hun lage lichaamsgewicht maakt hen gevoeliger voor vochtverlies.
- Ouderen, zij merken vaak minder goed dat ze meer moeten drinken.
- Mensen met chronische ziektes, zoals diabetes of nierproblemen.
- Verslaafden.
- Sporters, die door zweten veel vocht kunnen verliezen tijdens het sporten
Hoe wordt het veroorzaakt?
Je hebt al gelezen dat warm weer een grote rol kan spelen bij uitdroging, maar dit is zeker niet de enige oorzaken. Je kan namelijk ook in de winter last hebben van uitdrogingsverschijnselen. Andere oorzaken zijn:
- Hevige diarree
- Overgeven
- Koorts
- Verhoogde urineproductie
- Medicijngebruik
- Een zout dieet
- Alcohol of cafeïne drinken
- Long- of blaasinfecties
- Overmatig zweten
Het eerste symptoom dat je uitgedroogd bent, is dorst. Als je lichaam merkt dat je vocht tekort komt, krijg je dorst om je te laten weten dat je moet drinken. Als je alleen last hebt van dorst, maak je dan geen zorgen. Dit soort dehydratie gebeurt vaak na intensief sporten of als je een virus onder de leden hebt. Zorg dat je voldoende vocht binnenkrijgt, zoals water of vitaminewater, en je dorst zal waarschijnlijk snel verdwijnen. Helaas is dorst niet altijd een goed waarschuwingssignaal…
Waarschuwingssignalen voor uitdroging
Bij risicogroepen, zoals mensen met chronische ziektes, verslaafden en ouderen, voelen ze vaak pas dorst als ze al (ernstig) uitgedroogd zijn. Je lichaam geeft echter eerder waarschuwingssignalen af dat je te weinig vocht binnenkrijgt, zoals:
- Extreme dorst
- Duizeligheid
- Vermoeidheid
- Donkere en sterk ruikende urine
- Minder vaak plassen
- Prikkelbaarheid
- Vergeetachtigheid en verwardheid
- Droge huid
Bij newborns, baby’s en jonge kinderen zijn deze signalen lastiger te herkennen, omdat ze niet kunnen vertellen dat ze duizelig zijn. Daarom zijn de waarschuwingssignalen bij kinderen anders dan bij volwassenen. Let bij kinderen op:
- Droge mond en tong
- Geen tranen bij het huilen
- Ingevallen ogen en wangen
- Geen natte luiers voor drie uur
- Ingezonken en zachte plek op het hoofd
- Lusteloosheid of prikkelbaarheid
Wat te doen als je uitgedroogd bent
De meest logische manier om van dehydratie af te komen, is door voldoende hydraterende dranken te drinken. Denk dan aan (vitamine)water, vruchtensap of limonade. Probeer thee, koffie en andere dranken met cafeïne zoveel mogelijk te vermijden. Kun je het vocht niet binnenhouden door overgeven? Probeer dan kleine slokjes te drinken.
Bij baby’s en kleine kinderen: geef ze niet alleen veel water. Dit kan hun mineralenniveaus verder verlagen en dat kan zorgen voor extra problemen. Geef ze verdunde sap of siroop om te drinken. Wanneer moet je contact opnemen met je huisarts? Als jij of iemand anders langer dan 24 uur diarree heeft, verward is en veel slaperiger of minder actief is dan normaal, geen vocht kan binnenhouden door overgeven, of als de ontlasting bloederig of zwart is.
